Nieuws en agenda

Van tintelingen tot verlamming: op de afdeling Neurologie zijn de gevolgen van lachgas zichtbaar

Jongeren die ballonnetjes lachgas gebruiken tijdens een feestje. Enkele jaren terug leek dat nog onschuldig. Inmiddels weten we beter. Sinds 1 januari 2023 geldt daarom in Nederland een verbod op lachgas. Aios Neurologie Laurien Hassing en neuroloog Jurgen Piet juichen het verbod toe. Zij zien wekelijks hoe schadelijk lachgasgebruik is voor het lichaam. Gelukkig is volledig herstel mogelijk als je op tijd aan de bel trekt.

“Sinds 2018 komen steeds meer patiënten op de polikliniek Neurologie of op de spoedeisende hulp (SEH) met ernstige klachten door lachgasgebruik”, vertelt Laurien. Het zijn vooral jonge twintigers, net iets meer mannen dan vrouwen. Meestal gebruiken ze al een jaar en hebben ze een maand klachten  voordat ze bij ons terechtkomen.

Gedeeltelijk verlamd

“Patiënten hebben last van tintelingen en een doof gevoel in armen en benen. Vaak gaat dit samen met krachtsverlies in voeten en handen. Driekwart van de patiënten loopt moeilijk en sommigen zijn zelfs gedeeltelijk verlamd, omdat lachgas het ruggenmerg aan kan tasten. Een kleine groep heeft last van plas-, ontlastings- en erectieklachten. Maar ook psychoses en beginnende dementie komen voor.”

Laurien legt uit hoe deze neurologische klachten ontstaan. “Het draait allemaal om vitamine B12. Ons lichaam slaat deze vitamine op 2 manieren op: inactief en actief. Door het gebruik van lachgas daalt je  actief B12. Te weinig actief B12 leidt tot problemen aan het zenuwstelsel.” Maar daar blijft het niet bij. Naast neurologische problemen krijgen sommige patiënten ook hart- of vaatproblemen.

Volledig herstel mogelijk

Het is belangrijk dat patiënten met klachten meteen aan de bel trekken, benadrukt Jurgen. “Ga naar je huisarts. Als we op tijd starten met behandelen, knappen patiënten vaak weer op. Klachten kunnen verminderen of zelfs verdwijnen als je stopt met lachgas en het tekort aan actief vitamine B12 aanvult. Sommige patiënten verwijzen we door voor (klinische) revalidatie of verslavingstherapie.”

Patiënten staan daar helaas niet altijd voor open. “Ze willen bijvoorbeeld niet praten over verslaving of komen niet opdagen voor een afspraak. Of ze maken hun revalidatietraject niet af.” En dat is volgens Laurien en Jurgen wel cruciaal. “Want de meeste patiënten herstellen volledig of houden alleen milde klachten.”

Verslaving aanpakken

Een deel van de patiënten houdt wel ernstige klachten. Van geheugen- en concentratiestoornissen tot loopproblemen. En waar een verslaving niet grondig wordt aangepakt, zien Laurien en Jurgen dat patiënten na revalidatie terugvallen. Ze gaan weer lachgas gebruiken, krijgen opnieuw klachten en zijn terug bij af.

“Er is gelukkig steeds meer aandacht voor problemen door lachgasgebruik. We zijn hard bezig met het bouwen van onze behandelprogramma’s op basis van wat we nu weten. Dat lachgas sinds dit jaar verboden is, is al een hele goede grote stap.”

Ex-lachgaskoning: ‘Lachgas is slecht voor je, punt uit.’

Tijdens een bijeenkomst voor arts-assistenten in het HagaZiekenhuis vertelde ex-lachgaskoning van Amsterdam Deniz Üresin hoe hij eind 2018 in de lucratieve lachgasbusiness rolde. Slagroompatronen, ballonnetjes en zelfs hele tanks: vanuit bakfietsen verkochten 150 mensen op verschillende plekken in de stad lachgas voor hem.

Deniz: “Na ongeveer 1,5 jaar lachgas gebruiken begonnen vrienden, jongens die voor me werkten, klanten en ook ikzelf lichamelijke klachten te krijgen. Lachgas bleek toch wel schadelijk te zijn. Ik voelde me deels verantwoordelijk en besloot het roer om te gooien.”

Deniz stopte met zijn business. In een keer. Sindsdien geeft hij voorlichting over de schadelijke gevolgen van lachgas. Hij bezoekt scholen en is een anti-lachgascampagne gestart samen met de politie en  gemeente Amsterdam. “Lachgas is slecht voor je, punt uit.”

Wist je dat...

…lachgas voor medisch gebruik wel is toegestaan? Bijvoorbeeld als pijnstilling tijdens een bevalling of het zetten van een arm die uit de kom is. Medisch lachgas is vermengd met zuurstof. Daardoor is het veilig (als genotsmiddel wordt 100 procent lachgas gebruikt).

Aios Neurologie Laurien Hassing, ex-lachgaskoning Deniz Üresin en neuroloog Jurgen Piet.