Nieuws en agenda

3D-printer bespaart Haga veel geld

Hij print druppelsensorhouders, scopehouders en zo nu en dan een schedel: de Ultimaker 3 is dagelijks keihard voor Haga aan het werk. De 3D-printer, een gezamenlijk initiatief van het InnovatieLab en de Instrumentele Dienst Klinische Fysica, fabriceert allerlei handige hulpmiddelen die medisch instrumentatietechnicus Arthur van der Mast ontwerpt. En niet voor de lol: dankzij het apparaat en Arthurs ontwerpen besparen we zomaar tienduizenden euro’s.

Sinds een half jaar is Arthur van der Mast de helft van zijn werktijd druk met het ontwerpen van houders en plaatjes die, uitgeprint door de Ultimaker, onze dure medische apparaten beter op hun plek houden. Neem bijvoorbeeld de 'probe-houders' die hij voor het JKZ heeft gemaakt. Een probe is het beweegbare deel (kop) van een CTG-apparaat (dat onder meer de harttonen van de foetus meet). "Daar gaan er per jaar wel zes van kapot! Dat komt omdat er geen houder is om ze in vast te klemmen", vertelt Arthur. Zo'n houder heeft hij nu ontworpen. "Dat bespaart veel geld. Net als de druppelsensorhouders voor aan de pomp van een infuuspaal. Die druppelsensors worden nu over het infuus heen gegooid omdat er is niks is om ze aan vast te klemmen. Als iemand dan met zo'n infuuspaal door de gang loopt, valt die sensor er makkelijk af. Daar heb ik ook een houder voor ontworpen."

MRI-beelden uitprinten

Met het printen is het apparaat behoorlijk druk: over de druppelsensorhouder doet hij maar liefst 7 uur. Arthur heeft hem ook eens een schedel laten uitprinten. Daar was de Ultimaker maar liefst 3 volle dagen onafgebroken mee bezig . Arthur licht toe: "Ik kan hem beelden uit een MRI- of CT-scanner in 3D laten uitprinten. En dan kan ik selecteren wát ik hem precies laat uitprinten, zoals bijvoorbeeld de vaten in de schedel. Zo kunnen artsen aan de hand van de uitgeprinte schedel bepalen hoe ze de operatie gaan doen. Nu is dat nog lastig omdat het printen zo lang duurt, maar in de toekomst wordt de techniek natuurlijk steeds beter en behoort dit echt tot de mogelijkheden."

Honingraatstructuur

De 3D-printer kan verschillende kunststoffen printen. "Die kunststoffen hebben allemaal een andere taaiheid of treksterkte. Ik kijk wat in dat specifieke geval het beste werkt. Zo heb ik bijvoorbeeld houders voor een nieuw type scope voor KNO ontworpen. Die scopes hingen zó in de droogkast dat ze er bijna uitvielen. En die dingen kosten duizenden euro's hè! Ik heb de houders van flexibel materiaal geprint dat in de autoclaaf (sterilisatieapparaat) kan", zegt Arthur trots. "De scopes kunnen er makkelijk ingeklikt worden en de houders kunnen op 120 graden gereinigd worden." Hij pakt de houder erbij: "Kijk, zo'n blokje heeft van binnen een honingraatstructuur; dat is heel sterk."

Geen gips, maar braces

De mogelijkheden van de 3D-printer zijn eindeloos. "Er zijn al bedrijven die stukken schedel printen om echt bot te vervangen. Maar zo ver gaan we hier nog niet, daar zit natuurlijk ook een veiligheidsaspect aan. Maar als er ideeën op afdelingen zijn, kunnen ze me bellen. Zo was er iemand op de gipskamer diebraceswilde uitprinten ter vervanging van gips. Die braces hebben een spinnenwebachtige structuur en zijn van materiaal waarmee je ook het water in kunt. Studenten van de TU Delft hebben een scanapparaat gemaakt waarmee je een arm kunt scannen en dat beeld kun je doorsturen naar de 3D-printer. Helaas duurt dat proces nu nog te lang, maar voor de toekomst is het zeker een mogelijkheid."