Hartoperaties minder belastend voor patiënten dankzij nieuwe operatietechnieken

28 september 2023

Vrijdag 29 september is het World Heart Day. Een mooi moment om twee nieuwe behandelmethodes te introduceren van het Hartcentrum: ablatie electroporatie (gebruikt bij hartritmestoornissen) en een vervanging voor de openhartoperatie bij een bypass. Doel van deze innovaties is risico’s verkleinen, kans op complicaties verminderen en sneller herstel van de vaak zware hartoperaties voor patiënten.

Ablatie elektroporatie

Het HagaZiekenhuis was het eerste ziekenhuis in de Benelux met een MRI Ablatiecentrum. Sinds 2020 worden in dit centrum patiënten behandeld met hartritmestoornissen. Het MRI Ablatatiecentrum van het HagaZiekenhuis gebruikt een nieuwe vorm van ablatie om hartritmestoornissen te behandelen: elektroporatie ablatie. Deze behandeling gebeurt met stroomstootjes in plaats van de gebruikelijke bevriezing of verhitting. Elektroporatie is zeer effectief. Patiënten hebben minder klachten en een kleinere kans op complicaties.” 

Cardioloog-elektrofysioloog Van Driel vertelt meer over ablatie elektroporatie  in de onderstaande video:


Wat zijn hartritmestoornissen?

Het hart werkt door elektrische prikkels, maar bij hartritmestoornissen verstoren afwijkende elektrische prikkels het natuurlijke hartritme. De patiënt heeft hierdoor verschillende klachten. Meestal hartkloppingen, pijn op de borst, moeheid en kortademigheid.

Cardioloog-elektrofysioloog Vincent van Driel (foto) legt uit: “We behandelen hartritmestoornissen door littekens te maken in het hartweefsel. Tot voor kort deden we dat met verhitting (radiofrequente energie) of bevriezing (cryo-ablatie). Deze zogenoemde thermale ablatietechnieken veroorzaken helaas makkelijk schade aan de weefsels en organen rondom het hart. Voor de veiligheid van de patiënt ableren we daarom maar op enkele plekken in het hart, op minimale kracht. Het nadeel hiervan is dat de patiënt soms moet terugkomen voor een vervolgbehandeling.”

(tekst loopt door onder de foto)


Bij elektroporatie is de kans op complicaties kleiner. “Met deze techniek maken we de littekens in het hartspierweefsel via elektrische schokjes. Daardoor sterven wel de hartspiercellen af, terwijl de andere weefsels rondom het hart niet (bloedvaten) of veel minder (zenuwen, slokdarm) beschadigd raken. Deze weefsels zijn wel gevoelig en kwetsbaar voor verhitting en bevriezing, maar niet of nauwelijks voor de elektrische schokjes. En dat is een groot voordeel voor de patiënt. Elektroporatie is dus zeer effectief en geeft minder kans op complicaties”, zegt Van Driel.

Bypass via kleine incisie (MIC)

Als één van de eerste ziekenhuizen in Nederland voert het HagaZiekenhuis een bypass uit via een insnede (incisie). Tot voor kort werd een bypass alleen aangelegd tijdens een openhartoperatie. Hiervoor opent de hartchirurg de borstkas. Bij de minimaal invasieve CABG (MIC), zoals de officiële benaming luidt, gebeurt dat juist niet. “Voor de patiënt is onze nieuwe aanpak dan ook veel minder belastend”, vertelt cardiochirurg Ali Keyhan-Falsafi. “Tijdens een MIC maken we een sneetje van zo'n acht centimeter tussen de ribben,”, zegt Keyhan-Falsafi. "Daar maken we dan de omleiding op dezelfde manier als bij een openhartoperatie, maar zonder de borstkas te openen. Bovendien hoeft de patiënt niet aan de hartlongmachine. Daarnaast is het herstel korter en kan de patiënt eerder naar huis en aan het werk.

(tekst loopt door onder de foto)


Wat is een openhartoperatie?

Het hart krijgt bloed via de kransslagader. Als die vernauwd is, krijgt het hart minder zuurstof. De patiënt merkt dat door pijn op de borst. Als medicatie niet helpt is een omleiding nodig. Dan neemt de chirurg een stuk ader uit het lichaam. Dat sluit hij op aan op de kransslagader. De omleiding gaat om het vernauwde stukje heen. Het bloed stroomt daarna weer goed. In de meeste gevallen ervaart de patiënt dan geen pijn meer. Dat klinkt simpel, maar voor die bypass moet wel de borstkas open en wordt de patiënt aangesloten op een hart-longmachine. Een zware operatie die enkele uren duurt.

“Tijdens een MIC maken we een sneetje van zo'n acht centimeter tussen de ribben,”, zegt Keyhan-Falsafi. "Daar maken we dan de omleiding op dezelfde manier als bij een openhartoperatie, maar zonder de borstkas te openen. Bovendien hoeft de patiënt niet aan de hartlongmachine. Daarnaast is het herstel korter en kan de patiënt eerder naar huis en aan het werk.

Hartcentrum HagaZiekenhuis

Het Hartcentrum van het HagaZiekenhuis is hét regionale expertisecentrum voor aandoeningen aan het hart. Het heeft als eerste ziekenhuis in de Benelux een MRI Ablatiecentrum. Sinds 2020 worden hier patiënten behandeld met hartritmestoornissen. Cardiochirurgie is één van de specialismen van het Haga Hartcentrum. Het Hartcentrum is gespecialiseerd in behandelingen als onder andere aortachirurgie, bypasschirurgie, hartklep-operaties en hartritmestoornissen (ritmechirurgie) en minimaal invasieve operaties.


Naar het overzicht