Nieuws en agenda

Ik ben Haga: Carlien Witteman, dialyse-verpleegkundige

Carlien Witteman is 26 jaar en werkt als dialyse-verpleegkundige in het Haga. Ze staat vol in het leven. Dat komt omdat ze van haar patiënten leert dat het leven zo om kan slaan. Nierfalen kan langdurig zijn, maar ook acuut ontstaan na een operatie of ongeval. In dat laatste geval is er herstel mogelijk. “Het begin van dialyse is echt heftig”, aldus Carlien. Het kiezen van de behandeling met de bijbehorende chirurgische ingreep tot het dagelijkse prikken. “Alles draait ineens om dialyse, hun wereld staat op zijn kop.”

Ze heeft niet direct voor deze afdeling gekozen. Na haar afstudeerstage bij de verpleegafdeling Longziekten is ze daar blijven ‘plakken’. Ze zat in een superleuk team en kon haar verpleegkundig hart ophalen aan het brede specialisme met astma, COPD, oncologie en CF. Maar na een jaar was ze op. “Ik ben niet de geschikte persoon voor nachtdiensten”, zegt ze lachend. Met pijn in haar hart liet ze de Longafdeling achter haar. Vol goede moed solliciteerde ze op een werk-leer-traject bij Dialyse. Daar vond ze weer een team waar ze met een lach samen de zware momenten verwerken.

Patiënten die voor hemodialyse hebben gekozen, komen 3 á 4 keer per week naar het ziekenhuis. Een kunstnier in een machine filtert hun bloed. Per keer prikt ze de patiënt met 2 - best flinke - naalden. Sommige patiënten blijven dat prikken moeilijk vinden. Dan breekt bij Carlien het zweet uit, omdat ze het extra goed wil doen. De dialyse-sessie duurt zo’n 4 uur. Alle gelegenheid dus voor goede gesprekken. Ze bouwt met de meesten dan ook een nauwe band op. Onderling krijgen de dialyse-patiënten dat ook.

Als iemand geschikt is voor transplantatie, kan het gebeuren dat er binnen 5 jaar een nier beschikbaar is. Wanneer iemand een nier krijgt, is het feest op de afdeling. Maar ook hier en daar wat kortdurende jaloezie. Niet iedereen krijgt een nier. Een vrouw van 60 jaar bleek ongeschikt. Veroordeeld tot dialyse voor de rest van haar leven. “Terwijl ze haar hart uitstortte, had ik haar hand vast met een brok in mijn keel. Woorden schieten dan tekort”, vertelt Carlien.

Dialyse is een zware behandeling. Er wordt zo’n 2 a 3 liter vocht aan het lichaam onttrokken, omdat de nieren de vochtbalans niet meer kunnen regelen. Het bloed wordt via een ader, die chirurgisch verbonden is met een slagader, uit het lichaam gehaald. Daar zit veel druk op. Na de dialyse moet de patiënt een 10 tot 15 minuten op de prikplaatsen drukken tot deze goed gesloten zijn. “Eens haalde een patiënt te vroeg zijn vingers van de pleister. Er schoot direct een straal bloed uit. Ik zat helemaal onder en de kamer ook, net een slechte horrorfilm.” Patiënten worden ook wel eens naar van de behandeling, het is een flinke aanslag op het lichaam en op het hart.

Ook traint Carlien patiënten die vanuit huis buikspoelingen (peritoneaal dialyse) kiezen als behandeling. Deze patiënten ziet ze tijdens poliklinische controle en wanneer er iets mis is. Ze monitort ze vanuit het Haga. Wanneer een van deze patiënten belt met een probleem beoordeelt Carlien welke actie er nodig is. Ze heeft voor deze begeleiding extra training gevolgd.

Een van de patiënten zat vol inspirerende verhalen. Hij was een van de gelukkigen voor een nieuwe nier. Na enkele jaren buikspoelingen verdween hij daardoor uit het leven van Carlien. Ook staat een echte hippie haar nog goed bij. Die stond zo vrolijk in het leven. Dat sloeg snel om naar een depressie toen hij zijn levensstijl niet meer vol kon houden. “Hij belde me vaak. De dag voor hij overleed aan hartfalen heb ik hem nog gesproken”, vertelt ze geëmotioneerd. Loslaten vindt ze moeilijk. “Patiënten blijven me bij, ook als ze op een fijne manier van de afdeling zijn verdwenen.”

Toekomstdromen heeft ze wel, al zijn deze nog niet zo concreet. Ze zou het gaaf vinden om een tijd in het buitenland te werken. Op een dialyse-afdeling op een van de ABC-eilanden of op een ouderenafdeling in Australië of Nieuw Zeeland. “Er is zoveel keuze als verpleegkundige, ik weet gewoon niet wat ik moet kiezen”, besluit ze haar verhaal lachend.

#IkbenHaga: In de rubriek ‘Ik ben Haga’ vertellen medewerkers van het HagaZiekenhuis over de passie voor hun werk. Ook leren en/of werken in het HagaZiekenhuis of Juliana Kinderziekenhuis? Bekijk de mogelijkheden op werkenbijhaga.nl