Nieuws en agenda

Haga als topklinisch ziekenhuis: ernstig astma

De afdeling Longziekten van het HagaZiekenhuis heeft voor de behandeling van ernstig astma een erkenning gekregen als topklinische functie. Wat is dat nu, een topklinische functie? Wat heeft u eraan? In deze serie verhalen vertellen specialisten wat ze u als patiënt te bieden hebben.

In een topklinisch ziekenhuis wordt excellente zorg geboden op een aantal aandachtsgebieden. Een van deze aandachtsgebieden in het HagaZiekenhuis is de zorg voor patiënten met ernstig astma. Het HagaZiekenhuis vervult al ruim 10 jaar een bovenregionale functie op dit gebied. Longartsen Saar van Nederveen en Jeroen van Exsel zijn verantwoordelijk voor de behandeling van deze patiëntengroep.

Wat is ernstig astma?

Jeroen: "In Nederland hebben ongeveer 370.000 mensen astma. 3,6 procent van hen heeft moeilijk behandelbaar astma; dat gaat om ongeveer 13.000 mensen. Zij hebben astma die niet onder controle komt, ondanks het trouwe gebruik van medicatie en het behandelen van de factoren die aan de ziekte bijdragen, zoals overgewicht, roken en voortdurende blootstelling aan prikkels."

Hoe wordt ernstig astma behandeld?

Saar: "Ik wil benadrukken dat ernstig astma echt iets anders is dan gewoon, 'mild' astma. Voordat de diagnose kan worden gesteld, doen we eerst uitgebreid onderzoek. De behandeling bestond vroeger meestal uit prednison, een medicijn dat de ontstekingsreactie in het lichaam afremt waardoor bijvoorbeeld koorts, benauwdheid en zwelling van het slijmvlies ontstaat. Daarnaast behoorde longrevalidatie, waaronder hooggebergtebehandelingen, tot het behandelaanbod. Dat is nu nog steeds zo. Maar sinds enkele jaren kunnen we ook monoklonale antilichamen, de zogenoemde biologicals (medicijnen waarin eiwitten zitten die gemaakt zijn in levende cellen of bacteriën), voorschrijven bij bepaalde vormen van ernstig astma. Dit is een belangrijke nieuwe ontwikkeling, want dankzij deze medicijnen hebben de patiënten maar half zo veel prednison nodig, en prednison is een behandeling die gepaard kan gaan met veel bijwerkingen."

Wat moet je doen om een topklinische erkenning te krijgen?

Jeroen: "Je moet aan heel wat criteria voldoen. Zo moet je wetenschap bedrijven, een bovenregionale functie hebben, multidisciplinair samenwerken en nascholing geven. Dat nascholen doet Saar in het hele land en ik in de regio. Verder leiden wij arts-assistenten op, dat is ook een eis. Aios kunnen hier research-trajecten doen op het gebied van astma. Ook bieden we een verdiepingsstage astma/allergie aan. Saar doet bovendien belangrijk onderzoek op het gebied van astma en zwanger worden. Dat opleiden en onderzoek doen is heel zwaarwegend; zo blijf je qua expertise vooroplopen."

Wat betekent de topklinische erkenning voor jullie?

Saar: "Wij zijn nu een van de weinige erkende astma-expertisecentra in Nederland. Hiermee kunnen we patiënten en zorgverleners laten zien dat we bovengemiddelde zorg leveren. Daar zijn we erg trots op. We hebben de erkenning mede te danken aan goed teamwork en samenwerking met de kinderlongartsen uit het Juliana Kinderziekenhuis, de KNO-artsen en apothekers. Ook de zorg van onze gespecialiseerd longverpleegkundigen speelt een grote rol. Zij zien patiënten die tussentijds klachten hebben, maken actieplannen voor longaanvallen en begeleiden de longrevalidatie. Zonder hen zouden we onze zorg niet op dit niveau kunnen aanbieden. En zonder onze researchverpleegkundigen, die onze onderzoeken ondersteunen. Al deze factoren bij elkaar maken dat je een expertisecentrum kunt zijn."