Nieuws en agenda

Vuurwerkletsel treft afstekers, maar ook omstanders

Op nieuwjaarsdag 2017 steekt Wesley Bakker (nu 26) om 17.30 uur een vuurwerkfakkel aan. Het is overgebleven vuurwerk van het negenjarige zoontje van een kennis en hij heeft het al de hele dag in de binnenzak van zijn jas zitten. Wesley zit met een vriend en hun vriendinnen in de auto en hij houdt de fakkel uit het raam. In eerste instantie komt er mooi Bengaals vuurwerk uit. Maar als hij het ding weg wil gooien, ontploft het.

Zelf beschrijft hij het gevoel "alsof hij met een moker op zijn hand wordt geslagen". Hij voelt nattigheid en zijn hand voelt dik en tintelend, maar niet echt pijnlijk, aan. Aan de paniek die in de auto ontstaat, leidt hij af dat er wat ernstigs is gebeurd. Zijn vriendin belt 112 en binnen drie minuten is de politie ter plaatse. Als de agenten Wesley zien, doen ze allebei een stap achteruit. Wesley registreert hun schrik. Omdat het op dat moment pikdonker is, of zo ervaart hij het, heeft hij zijn verwonding nog niet goed kunnen zien. Als daarna de ambulance arriveert, vertelt de ambulancebroeder hem dat hij zijn hand kwijt is. Dat is dan nog nauwelijks tot Wesley doorgedrongen.

Damage control

Wesley belandt op de Spoedeisende Hulp van het HagaZiekenhuis. Daar wordt in eerste instantie aan damage control gedaan. Trauma-arts Alexander Greeven vertelt: "Wanneer er na een explosie zo veel letsel aan de hand is, dan halen we eerst al het avitale weefsel weg. Dat is al het weefsel dat niet meer te redden is en de blootliggende pezen en botdelen. Tijdens die eerste operatie wordt de wond schoongemaakt, want je kunt je voorstellen dat die vervuild is met buskruit en stukken van het vuurwerk. Na drie of vier dagen wordt gekeken of de wond niet ontstoken is en of de zwelling, die enorm kan zijn, afneemt. Daarna stellen we een plan van aanpak op waarbij de functie van de hand zo veel mogelijk behouden wordt."

Stomp leren gebruiken

In Wesleys geval is er weinig te behouden; hij is zijn hele rechterhand kwijt. Hij is de ambulancebroeder dankbaar dat die zo eerlijk tegen hem was, want nu heeft hij tenminste geen valse hoop gehad. Een flinke revalidatieperiode volgt. "Je moet die stomp echt leren gebruiken, je hebt hem nodig", vertelt hij. "Ik rook bijvoorbeeld shag en heb echt opnieuw moeten leren om een shagje te draaien. En ik kan niet goed schrijven met links en ook mijn veters strikken is een probleem."
Zijn werk als bouwer van binnenmuren kan Wesley niet meer uitvoeren. "Die blokken waar ik mee werkte, wegen 36 kilo, die kan ik nu niet meer tillen." In 2018 wil hij zijn vrachtwagenrijbewijs gaan halen, zodat hij vrachtwagenchauffeur kan worden. Daarvoor heeft hij een speciale prothese gekregen waarmee hij veilig kan rijden.

Vaak zijn omstanders het slachtoffer

Alexander Greeven heeft in zijn loopbaan al veel ernstige verwondingen door vuurwerk gezien. "Wij zien als traumachirurgen vooral veel letsel door vuurpijlen die in potjes zijn gezet die niet stabiel staan. Als zo'n potje omvalt, schiet de vuurpijl naar de zijkant toe en als hij iemand raakt, ontploft hij. Vaak zijn niet de afstekers, maar juist de omstanders het slachtoffer. Een paar jaar geleden behandelde ik een moeder bij wie een vuurpijl in het gezicht was ontploft. Zij moest uiteindelijk een oog en een half oor missen en ze had derdegraads brandwonden in het gezicht. Haar kindje, dat zij op het moment van het ongeluk vasthield, had tweedegraads brandwonden. Daarom wil ik ook op het belang van het dragen van vuurwerkbrillen wijzen, ook voor omstanders. En blijf op veilige afstand."

Wesley steekt geen vuurwerk meer af. "Ik zou het niet eens meer durven, ik ben er bang voor geworden", zegt hij eerlijk. "Ik wist ook niet dat die fakkel zo gevaarlijk was. Achteraf blijkt het illegaal vuurwerk te zijn geweest. Daar zijn nog wel wat woorden over gesproken, geloof mij maar."