Nieuws en agenda

Betere behandeling van kankerpatiënten door minder geneesmiddelen

Nieuwe ontwikkelingen in de behandeling van kanker volgen elkaar in rap tempo op. Er komen steeds meer geneesmiddelen op de markt. We kunnen kankercellen licht laten geven zodat chirurgen ze nog nauwkeuriger kunnen verwijderen. En er worden nog veel meer ingewikkelde en innovatieve mogelijkheden onderzocht. Maar het verbeteren van de behandeling van kanker kan ook heel simpel zijn, volgens aios Klinische Farmacie Chang Yue Chui en apotheker Bert Storm. Zij laten zien hoe een eenvoudige aanpassing zorgt voor minder bijwerkingen bij patiënten.

Patiënten die chemotherapie ondergaan met het middel paclitaxel, krijgen voorafgaand aan elke kuur nog andere geneesmiddelen. Die zijn bedoeld om de kans op een allergische reactie door paclitaxel te verlagen. “Sommige patiënten krijgen elke week een kuur met paclitaxel, 12 weken lang”, vertelt Bert. “Elke keer dat zij paclitaxel krijgen, nemen zij vooraf ook de aanvullende  geneesmiddelen in. Die kunnen soms bijwerkingen geven, zoals sufheid, schommelingen in de bloedsuikerspiegel en veranderingen in gevoel en stemming. Door deze bijwerkingen ervaren patiënten een verminderde kwaliteit van leven.”

Eerste twee toedieningen

Kan dit niet anders, vroegen Chang en Bert zich af. Ze bestudeerden verschillende bestaande onderzoeken rond het gebruik van paclitaxel. “Uit deze onderzoeken blijkt dat een allergische reactie door paclitaxel bijna altijd tijdens de eerste 2 toedieningen optreedt”, legt Chang uit. “In theorie zouden we de geneesmiddelen die een allergische reactie voorkomen dus alleen voor de eerste 2 kuren hoeven te geven. Enkele ziekenhuizen in de Verenigde Staten werken al op deze manier. Ook enkele Nederlandse ziekenhuizen geven al minder aanvullende geneesmiddelen voor een kuur.”

Chang en Bert bespraken hun bevindingen met de oncologen van het HagaZiekenhuis. Die konden zich in hun voorstel vinden: sinds februari 2022 krijgen patiënten de aanvullende geneesmiddelen in eerste instantie alleen voor de eerste 2 chemokuren. Treedt tijdens deze kuren geen allergische reactie op? Dan hoeven ze vanaf de derde kuur geen aanvullende geneesmiddelen meer te nemen. “Tot nu toe lijkt deze aanpassing niet te leiden tot meer allergische reacties dan gebruikelijk.”

‘Oude’ manier van werken

De meeste ziekenhuizen in Nederland werken nog op de ‘oude’ manier. Daarom zijn Chang en Bert nu bezig met een onderzoek in het HagaZiekenhuis. “We willen aantonen dat het weglaten van de aanvullende geneesmiddelen na de tweede paclitaxelkuur verantwoord is.” De onderzoeksresultaten zullen rond januari 2024 beschikbaar zijn. “Hopelijk kunnen we met de resultaten van dit onderzoek andere Nederlandse ziekenhuizen overtuigen om hun werkwijze ook aan te passen”, zegt Chang. “Patiënten krijgen dan alleen geneesmiddelen die ze echt nodig hebben, waardoor ze ook geen onnodige bijwerkingen ervaren. Heel waardevol.”

Dit artikel verscheen eerder in HagaMagazine. In dat blad laten we zien wat er in het HagaZiekenhuis gebeurt op het gebied van wetenschap, innovatie en opleiden.