Nieuws en agenda

Bijzondere levensgesprekken op de afdeling Hematologie

“Heeft u zin in een praatje?” Met die zin bezoeken vrijwilligers van Hematon elke 2 weken hematologiepatiënten in het HagaZiekenhuis: zowel op de verpleegafdelingen als bij de dagbehandeling. Hematologiepatiënten hebben bloed-, beenmerg- of lymfeklierkanker. Praten met iemand die hetzelfde heeft meegemaakt, vinden veel van hen heel prettig. Het idee bedachten Lisette Allard-van der Zwan, senior verpleegkundige Hematologie en Ada van Oosten, ex-patiënt en regioteamcoördinator bij patiëntenorganisatie Hematon.

(tekst loopt door onder de foto)

Ada voert zelf ook lotgenotengesprekken met hematologiepatiënten in het HagaZiekenhuis, waarbij ze haar eigen ervaringen als patiënt meeneemt.

Hoe start je een praatje met de patiënt?

Ada: “Eerst stellen we ons voor en vertellen we wat Hematon doet. Daarna vragen we of de patiënt zin heeft in een praatje. In het begin zijn patiënten soms wat terughoudend, maar als ze eenmaal beginnen te praten... Mensen zijn heel open, daar verbaas ik me steeds weer over.”

Waar hebben jullie het dan over?

“Dat kan van alles zijn. De ziekte, de opname, de ontvangen steun van familie en vrienden, de zorg, het geloof, de voordelen van Hematon… Een praatje kan ook gaan over wat ze van de een op andere dag overkomen is: hoe ga je daarmee om? En hoe vertel je je kinderen dat je kanker hebt? Het kan ook luchtiger: dan denk ik bijvoorbeeld mee over hoe een patiënt straks weer kan voetballen.

Een praatje kan 5 minuten duren, maar ook een half uur. Het is lotgenotencontact op maat. Een luisterend oor is voor sommige patiënten al voldoende. Soms vragen patiënten naar mijn ervaringen toen ik ziek was. Als ze horen dat ik in 1993 behandeld ben en zien dat ik hier nog rondloop: dat vinden ze mooi natuurlijk.”

Merk je een verschil tussen jongere en oudere patiënten?

“Oudere patiënten kijken vaak terug op hun leven met eventueel kinderen, kleinkinderen, carrière enzovoorts. De jongeren kijken juist vooruit. Dat is heel anders. Zij zijn bezig met school, studie, stage en ze staan aan het begin van hun loopbaan en relatie. Ineens liggen ze in het ziekenhuis met allerlei medische toeters en bellen. Ze hebben daar moeite mee: kan ik straks weer verder met mijn studie, wat is mijn leven nu, kan ik nog een gezin stichten?”

Wat vind je het mooiste aan dit werk?

“Dat je er bent voor een ander. We horen vaak dat patiënten heel dankbaar zijn. Achteraf, want vooraf weten ze natuurlijk nog niet hoe zo’n gesprek loopt. ‘Ik vond het toch wel heel leuk om met u te praten’, horen we dan. Of: ‘Wanneer komen jullie weer?’ Sommige patiënten liggen hier wel 4 à 5 weken. Die spreek je meerdere keren.”

Hoe is het voor vrijwilligers om dit werk te doen?

“Onze vrijwilligers hebben onder andere een opleiding voor lotgenotencontact gevolgd. Het werk kan confronterend zijn. Bijvoorbeeld als het over je eigen ziektebeeld gaat of als er iemand is overleden die je al een paar keer bezocht hebt. Je weet dat niet iedereen beter wordt. Maar in zo’n situatie komt het toch weer dichtbij.

Want vergeet niet, wij horen tot dezelfde doelgroep als de patiënten, wij hebben dit zelf ook meegemaakt. Dat kan best wat emoties oproepen. Die moet je ook weer van je af kunnen zetten. De een lukt dat beter dan de ander. Als regioteamcoördinator heb ik regelmatig contact met mijn vrijwilligers. Dan kunnen ze hun hart even luchten.”

(tekst loopt door onder de foto) 

Senior verpleegkundige Hematologie Lisette coördineert samen met Ada het lotgenotencontact.

Lisette: “Vlak voor corona spraken Ada en ik al af dat de vrijwilligers van Hematon langs zouden komen voor lotgenotencontact met patiënten. Dit jaar zijn we eindelijk gestart. Mijn collega’s op de afdeling vonden het eerst een beetje wennen: wat komen die vrijwilligers nou doen? Inmiddels begrijpen ze het.

Praktische zaken regel ik met Ada. Als de vrijwilligers er zijn, hebben we altijd eerst overleg. Dan bespreken we bij welke patiënten ze die dag niet langs kunnen gaan. Dat kan verschillende redenen hebben. Sommigen zijn bijvoorbeeld heel moe. Daarna starten de vrijwilligers hun rondje langs patiënten. Soms heeft geen enkele patiënt behoefte aan een praatje. Ada ging toen een keer bij de verpleegkundigen zitten die koffiepauze hadden om uitleg te geven over Hematon, dat is ook belangrijk.”

Stichting Hematon is een organisatie voor patiënten met bloed- of lymfeklierkanker, mensen die daarvoor een stamceltransplantatie hebben ondergaan en hun naasten. Lees meer op hematon.nl.

In deze video vertellen Ada en Lisette over de lotgenotengesprekken: