Nieuws en agenda

Meer comfort voor patiënten van Dagcentrum Infusietherapie: minder ziekenhuisbezoeken, kortere infuusbehandelingen en meer zelfregie

In het Dagcentrum Infusietherapie (DIT) van HagaZiekenhuis Den Haag krijgen dagelijks tientallen patiënten medicatie via een infuus. Denk aan behandelingen met chemo-, immuno- of hormoontherapie, maar ook bloedtransfusies. Sommige patiënten moeten heel vaak naar het Dagcentrum, wat veel impact heeft op hun tijd en kwaliteit van leven. Verpleegkundigen, artsen en apothekers werkten samen om de medicatiezorg in het DIT te verbeteren. En met succes: dankzij 4 verbeteringen hoeven patiënten minder vaak naar het ziekenhuis en wanneer een ziekenhuisbezoek toch nodig is, duurt de behandeling korter.

Observatietijd niet nodig

Ziekenhuisapotheker Annemieke Grootswagers-Sobels vertelt: “We keken naar de observatietijd en controles die bij medicijnen worden geadviseerd. Bij een medicijn tegen onder andere de ziekte van Crohn (infliximab) moest de patiënt na toediening bijvoorbeeld standaard 1 tot 2 uur in het ziekenhuis blijven, waarbij de verpleegkundige iedere 15 minuten een controle deed. Zowel uit literatuur- als eigen praktijkonderzoek van ruim 15.000 toedieningen, bleek dat patiënten gelukkig bijna nooit een reactie of bijwerking kregen tijdens deze observatietijd. Daarom is samen met de MDL-artsen besloten: deze observatie is niet nodig. Een patiënt kan na de behandeling direct naar huis, met duidelijke instructies over wanneer je contact op moet nemen met het ziekenhuis.”

Kortere infusieduur

Ook de infusieduur werd onderzocht: de tijd die nodig is om de voorgeschreven hoeveelheid van een medicijn toe te dienen. “Ook hiervoor bestaan richtlijnen”, zegt DIT-verpleegkundige Sangeetha Jain. “Vaak met een bandbreedte: 15 tot 30 minuten bijvoorbeeld, maar ook 15 tot 120 minuten is mogelijk. Vroeger hielden we standaard de langere infusieduur aan. Uit onderzoek van onze apothekers bleek de korte infusieduur veilig en nog steeds effectief. Hierdoor is de behandeling korter en kan de patiënt sneller naar huis.”

Van infuus naar injectie

“De zorg en medicijnonderzoek staan natuurlijk ook niet stil”, vervolgt Renske Booij, ook DIT-verpleegkundige. “Sommige medicijnen kunnen we nu met een injectie geven in plaats van met een infuus. Stel je voor: de infusieduur van een medicijn is 1 uur, terwijl injectie maar enkele minuten kost. Ook dan kan de patiënt veel sneller naar huis. Daarnaast is in sommige gevallen thuis toedienen heel goed en veilig mogelijk, met de juiste training en instructies. Dan hoeft de patiënt voor de injectie helemaal niet meer naar het ziekenhuis. Dat scheelt reis- en behandeltijd, maar ook stress en gedoe. Patiënten hebben veel meer controle over hun eigen gezondheidszorg.”

• Lees hier over een voorbeeld van veilige thuistoediening, bij patiënten met Multipel Myeloom.

(Tekst gaat verder onder de foto)

Van infuus in het ziekenhuis, naar pilletje thuis

Annemieke sluit af met de laatste verbetering: “Patiënten met chemotherapie krijgen vooraf een medicijn tegen misselijkheid. Vroeger ging dat via een infuus en na een infuuswissel startte dan de chemomedicatie. Uit ons onderzoek bleek dat thuis innemen van tabletten tegen misselijkheid ook veilig kan. We bekeken dit daarna voor alle medicatie: wat moet via een infuus, en wat kan veilig thuis met een pilletje? Thuis innemen bleek vaak goed te kunnen, waardoor de behandeling in het ziekenhuis korter wordt.”

• Lees hier meer over het verbeterde patiëntengemak bij een chemokuur.

Meer tijd voor meer patiënten

De verbeteringen hebben veel voordelen voor de patiënt, maar ook verpleegkundigen merken verschil in hun dagelijkse werk. Renske: “Minder onnodige handelingen en controles, kortere behandelingsduur: dat levert tijdswinst op. Ook voor ons. We kunnen én meer patiënten helpen én de werkdruk is minder hoog. Doordat een patiënt bijvoorbeeld niet die 2 uur hoeft te wachten, kunnen we het bed gebruiken voor een andere patiënt. En als je dan bedenkt dat we zo’n medicijn ongeveer 2700 keer per jaar toedienen...” Sangeetha vult aan: “Minder handelingen en controles scheelt hectiek. Het geeft rust, daardoor kunnen we meer tijd aan onze patiënten besteden. Heel belangrijk en waardevol, want je kiest dit mooie vak omdat je het verschil wil maken voor de patiënt.”

Ook voor de collega’s in de apotheek leverden de verbeteringen tijdswinst op, vertelt Annemieke. “De pilletjes tegen misselijkheid of overgevoeligheid thuis innemen, bespaart de apotheek veel werk. Het klaarmaken van de infuusspuitjes- of zakjes kost 2 collega’s zo’n 30-45 minuten per 15 zakjes/spuiten. Op een verpleegafdeling maken we deze per stuk en kost het nog meer tijd. En we maakten van deze 2 medicijnen (clemastine en dexamethason) zo’n 6000 spuitjes en zakjes per jaar! Dankzij dit project hoeven we nog maar de helft (!) klaar te maken. Dat scheelt materiaalkosten en levert ontzettend veel kostbare tijd op, die we nu kunnen inzetten om andere middelen te maken.”
 

FIT-initiatief

Coöperatie VGZ zet zich in voor zinnige, passende zorg door samen met zorgprofessionals succesvolle zorgvernieuwingen uit te werken, ook wel Good Practices genoemd. Deze vernieuwingen leiden tot betere zorg voor de patiënt tegen lagere kosten. Daarnaast werkt VGZ samen met zorgverleners aan een fitte, duurzame en toekomstbestendige bedrijfsvoering. Bij deze FIT-initiatieven ligt de focus op lagere netto bedrijfskosten, efficiënte inzet van schaars zorgpersoneel of duurzaamheid. VGZ verspreidt de goede voorbeelden door het hele land en stimuleert andere zorgaanbieders om deze over te nemen. Zo hoeft niet steeds opnieuw het wiel uitgevonden te worden. VGZ heeft de 4 medicatieverbeteringen beoordeeld en uitgewerkt als FIT-initiatief. Dankzij de optimalisaties in de medicatieprocessen in het Dagcentrum Infusietherapie is er meer tijd voor zorg en hoeven patiënten minder lang in het HagaZiekenhuis te blijven.